EYUBOĞLU AVUKATLIK BÜROSU
2020-2021 Yılı Avukatlık Staj Ödevi
MADRİD PROTOKOLÜ UYARINCA MARKALARIN ULUSLARARASI TESCİLİ
Av. Aytin Arzum DEMİREL
MADRİD PROTOKOLÜ UYARINCA MARKALARIN ULUSLARARASI TESCİLİ
Markaların korunmasında mülkilik ilkesi hakimdir. Bu ilke uyarınca, bir marka tescil edildiği ülke ile sınırlı bir korumaya sahiptir. Bunun sonucunda birden fazla ülkede markasının korunması isteminde bulunan kişinin her bir ülkede ayrı ayrı tescil başvurusunda bulunması gerekir. Markanın yurtdışında da korunması isteniyorsa, koruma talep edilen ülkelerde de tescil ettirilmesi gerekmektedir. Tescil talep edilen ülke ofislerine tek tek başvuru yapılabileceği gibi, belirli tescil sistemlerinin kullanılması sureti ile tek bir başvuru ile birden çok ülkede koruma elde edilebilmesi mümkündür.
- Uluslararası Marka Tescilinde Başvuru Sistemleri
Uluslararası marka tescili bakımından farklı başvuru sistemleri mevcuttur. Bunlardan bazıları şunlardır: Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO), Avrupa Birliği Fikri Mülkiyet Ofisi (EUIPO), Afrika Bölgesel Fikri Mülkiyet Örgütü (ARIPO), Afrika Fikri Haklar Örgütü (OAPI).
- WIPO, Tek bir başvuru ile Avrupa Birliği de dahil Madrid Protokol’üne taraf birden fazla ülkede koruma sağlayan bir sistemdir. 193 üye devletle Birleşmiş Milletler’in kendi kendini finanse eden bir kuruluşudur.[1] Bu yolun kullanılabilmesi için ön koşul, markanın Madrid Protokülü’ne üye ülkelerden herhangi birinde tescilinin olması veya tescil için başvurusunun yapılmış olmasıdır. Türk Patent ve Marka Kurumu’nun internet sitesinde yer aldığı üzere, 2020 Temmuz itibariyle Madrid sistemine üye ülkeler şu şekildedir: “Afganistan, Arnavutluk, Cezayir, Andora, Angola, Antigua ve Barbuda, Arjantin, Ermenistan, Avustralya, Avusturya, Azerbaycan, Bahamalar, Bahreyn, Bangladeş, Barbados, Belarus, Belçika, Belize, Benin, Butan, Bolivya (Çokuluslu Devlet), Bosna Hersek, Botsvana, Brezilya, Brunei Sultanlığı, Bulgaristan, Burkina Faso, Burundi, Cabo Verde, Kamboçya, Kamerun, Kanada, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Şili, Çin, Kolombiya, Komorlar, Kongo, Cook Adaları, Kosta Rika, Fildişi Sahili, Hırvatistan, Küba, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Danimarka, Cibuti, Dominika, Dominik Cumhuriyeti, Ekvador, Mısır, El Salvador, Ekvator Ginesi, Eritre, Estonya, Esvatini, Etiyopya, Fiji, Finlandiya, Fransa, Gabon, Gambiya, Gürcistan, Almanya, Gana, Yunanistan, Grenada, Guatemala, Gine, Gine-Bissau, Guyana, Haiti, Vatikan, Honduras, Macaristan, İzlanda, Hindistan, Endonezya, İran (İslam Cumhuriyeti), Irak, İrlanda, İsrail, İtalya, Jamaika, Japonya, Ürdün, Kazakistan, Kenya, Kiribati, Kuveyt, Kırgızistan, Lao Demokratik Halk Cumhuriyeti, Letonya, Lübnan, Lesoto, Liberya, Libya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Madagaskar, Malawi, Malezya, Maldivler, Mali, Malta, Marşal Adaları, Moritanya, Mauritius, Meksika, Monako, Moğolistan, Karadağ, Fas, Mozambik, Myanmar, Namibya, Nauru, Nepal, Hollanda, Yeni Zelanda, Nikaragua, Nijer, Nijerya, Niue, Kuzey Makedonya, Norveç, Umman, Pakistan, Panama, Papua Yeni Gine, Paraguay, Peru, Filipinler, Polonya, Portekiz, Katar, Kore Cumhuriyeti, Moldova Cumhuriyeti, Romanya, Rusya Federasyonu, Ruanda, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadines, Samoa, San Marino, Sao Tome ve Principe, Suudi Arabistan, Senegal, Sırbistan, Seychelles, Sierra Leone, Singapur, Slovakya, Slovenya, Solomon Adaları, Somali, Güney Afrika, Ispanya, Sri Lanka, Sudan, Surinam, İsveç, İsviçre, Suriye Arap Cumhuriyeti, Tacikistan, Tayland, Timor-Leste, Togo, Tonga, Trinidad ve Tobago, Tunus, Türkiye, Türkmenistan, Tuvalu, Uganda, Ukrayna, Birleşik Arap Emirlikleri, Birleşik Krallık, Birleşik Tanzanya Cumhuriyeti, Amerika Birleşik Devletleri, Uruguay, Özbekistan, Vanuatu, Venezuela, Vietnam, Yemen, Zambiya, Zimbabve.”[2]
- EUIPO, Avrupa Birliği’ne üye ülkelerin tümünde koruma sağlayan bir sistemdir. Topluluk Marka Tescili için yetkili ofis, İspanya Alicante’de bulunan İç Pazarda Uyum Ofisi (EUIPO-European Union Intellectual Property Office)dir. Markanın Topluluk üyesi ülkelerden herhangi birinde kullanılması, toplulukta kullanım sayılmaktadır.
- ARIPO, Doğu Afrika’da üye ülkeler olan; “Botsvana, Eswatini Krallığı, Gambiya, Gana, Kenya, Lesoto Krallığı, Liberya, Malawi, Mauritius, Mozambik, Namibya, Sao Tome ve Principe, Seyşeller, Sierra Leone, Somali, Sudan, Tanzanya, Uganda, Zambiya, Zimbabve”[3] için tek başvuru ile bölgesel marka koruması sağlanmaktadır.
- OAPI, üyesi Batı Afrika ülkeleri olan “Benin, Burkina-Faso, Kamerun, Orta Afrika Cumhuriyeti, Çad, Kongo, Ekvator Ginesi, Gabon, Gine (Konakri), Gine-Bissau, Fildişi Sahili, Mali, Moritanya, Nijerya, Senegal, Comores, Togo”[4]da, tek başvuru ile bölgesel marka koruması sağlanmaktadır.
Aşağıda ise Madrid Protokol’ü kapsamında WIPO’ya yapılacak marka tescil başvurularının sürecine ilişkin açıklamalar yer almaktadır.
- Madrid Protokolü Kapsamında WIPO Başvuru Süreci
Uluslararası tescil başvurusunun, menşe ofis (Türkiye için Türk Patent ve Marka Kurumu) aracılığıyla WIPO’ya sunulması zorunludur. Başvuru yapacak kişi veya firmanın başvuruma yetkisine sahip olduğu menşe ülke ofisinde (menşe ofis) tescilli veya başvuru halinde bulunan bir markası olması Madrid Protoklü kapsamında WIPO nezdinde uluslararası marka tescili için ön şarttır.
Kurumda başvuru halinde bulunan veya tescilli bir markaya dayanarak, Madrid Protokolü hükümleri çerçevesinde yapılacak uluslararası başvuruların veya uluslararası başvurulara ilişkin taleplerin WIPO’ya iletilmesinin istenmesi durumunda; Kurum, Markaların Uluslararası Tesciline İlişkin Madrid Anlaşması ve Bu Anlaşmaya İlişkin Protokolün Uygulanmasına Dair Yönetmelik hükümleri çerçevesinde gerekli işlemleri yapar. Söz konusu taleplerin değerlendirmeye alınabilmesi için bazı bilgi ve belgelerin verilmesi zorunludur:
- Talep formu.
- İlgili talebe ilişkin olarak usulüne uygun ve İngilizce doldurulmuş, Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı tarafından sağlanan resmi form.
- Menşe ofis taleplerinin Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatına bildirilmesi ücretinin ödendiğini gösterir bilgi.
- Başvuruda Bulunacak Kişi
Uluslararası marka tescil başvurusu, Madrid Protokolüne taraf olan bir ülkede;
- Gerçek ve etkin sınaî veya ticari bir kuruluşu olan
- Veya o ülkede yerleşik olan
- Veya o ülkenin tabiiyetinde olan bir gerçek veya tüzel kişi tarafından yapılabilir.[5]
Milletlerarası tescil başvurusunda bulunan kişi ile bu başvuruya dayanak oluşturan esas başvuru/esas tescil sahibinin aynı kişi olması gerekir.[6] Bir diğer önemli husus ise, başvuru sahibi uluslararası tescil talebinde bulunacağı markaya ilişkin, esas tescili veya esas başvuruyu oluşturan markanın birebir aynısını kullanması gerekliliğidir.
- Başvuru İşlemleri
Başvuru sahibi, markasını uluslararası alanda tescil ettirme sürecinde, esas tescilin yahut başvurunun mal ve hizmet listesinde yer alan mallar ve hizmetler için uluslararası tescil talebinde bulunabilir. Bunun yanı sıra, esas tescilin ya da başvurunun sınıf veya mallar ve hizmetleri anlamında daraltma yapılabilmesi mümkündür. Ancak esas tescilin ya da başvurunun kapsamadığı mallar ve hizmetler eklenerek genişletme yapılması mümkün değildir.
Protokol’ün 3.2. maddesine göre, başvuru sahibi mal ve hizmetleri sınıflandırmadığı takdirde ise bu sınıflandırma büro tarafından yapılır. Ayrıca, yapılan sınıflandırma büro denetimine tabidir. Sınıflandırma yapılmazsa ya da yanlış yapılırsa, bunu tespit eden büro sınıflandırmayı menşe ofisin onayını veya görüşünü almak suretiyle kendisi yapar. Bu konuda Büro ile menşe ofisi arasına yaşanacak görüş ayrılıklarında, Büro’nun görüşü esas alınır. (Nizamname md.12.9)[7]
Başvuru için sunulması gereken bazı evraklar mevcuttur:
- Menşe Ofis taleplerinin WIPO’ya bildirilmesi ücretinin ödendiğini gösterir bilgi.
- İlgili talebe ilişkin olarak usulüne uygun ve İngilizce doldurulmuş, WIPO tarafından sağlanan MM2 formu. (Eğer ABD’ye başvuru yapılacaksa yanında MM18 formu da sunulmalıdır.)
Başvuru sahibinin kendisi ya da tayin edeceği marka vekili, işlemi yapmaya ve sürdürmeye yetkilidir.
Başvurular TPMK tarafından şekli açıdan incelendikten sonra WIPO’ya gönderilir, başvurunun iki ay içerisinde WIPO’ya iletilmesi gerekmektedir. Başvuru, usulüne uygun yapılmış ve gerekli şartları taşıyor ise, Büro, başvuruyu uluslararası sicile tescil eder. Uluslararası Büro’nun başvuruyu ayırt edicilik veya önceki hakların varlığı gibi mutlak ya da nispi ret nedenleri açısından incelemesi söz konusu değildir. Başvurunun mutlak ya da nispi ret nedenleri bakımından incelenmesi belirlenen akit tarafların yasal mevzuatları çerçevesinde yapılacaktır.[8] Ardından tescil, belirlenen üye ülkelere bildirilir. Her ülke başvuruyu kendi marka mevzuatı çerçevesinde incelemekte olup, her ülke başvuruyu kısmen veya tamamen reddetme hakkına sahiptir. Başvurunun tescil tarihi ise başvurunun Büroya vardığı tarih olup, başvuruda menşe ofis ya da başvuru sahibi tarafından giderilebilecek eksiklikler mevcutsa ve bu eksiklikler 3 ay içinde giderilmezse başvuru geri çekilmiş sayılır.
- Markanın Koruma Süresi
Tescil edilen markanın koruma süresi ise Türkiye’de mevcut uygulamadaki koruma süresi ile aynı olarak 10 yıldır ve söz konusu tescil 5 yıllık süre boyunca esas tescile bağlıdır.
Uluslararası tescil, markanın tescil talep edilen bir ülkede hükümsüz sayılmasıyla, o ülke bakımından tescil etkisini kaybeder. Bir milletlerarası tescilin, markanın belirlenen bir akit tarafın yetkili makamınca hükümsüz sayılmak suretiyle etkisini kaybedebilmesi için, mutlak milletlerarası tescil sahibine uygun bir süre zarfında haklarını savunma imkanının verilmesi gerekmektedir. (Protokol md. 5.6)[9] …bildirim yükümlülüğü, hükümsüzlük kararının verilmesiyle birlikte doğar ve ilgili ofis, verilen hükümsüzlük kararını Büro’ya bildirmekle yükümlüdür. (Protokol md.5.6)[10] Büro’ya bildirilmesi gereken hükümsüzlük kararı, başvuru yollarının tükendiği, yani kesinleşmiş karardır. (Nizamname md.19.1)[11]
- Ulusal Tescilin Uluslararası Bir Tescille Değiştirilmesi
Marka sahibinin Türk Patent ve Marka Kurumu’na doğrudan yaptığı bir talep üzerine, ulusal tescilin uluslararası bir tescille değiştirilmesi mümkündür. Bu husus, sicile kaydedilir ve söz konusu durum WIPO’ya bildirilir. Yer değiştirme işleminin gerçekleştirilebilmesi için gerekli şartlar Sınai Mülkiyet Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 26. Maddesinin 2. Fıkrasında sayılmıştır:
- Ulusal ve uluslararası başvurular aynı sahip adına olmalıdır.
- Uluslararası başvurunun koruma alanı belirlenmiş akit tarafı da kapsamalıdır.
- Ulusal başvuruda yer alan tüm mal ve hizmetler aynı zamanda uluslararası başvuru kapsamında belirlenmiş akit taraf için de bulunmalıdır.
Ayrıca, yer değiştirme işlemi için, talep formunun ve ücretin ödendiğini gösterir belgelerin verilmesi zorunludur.
- Uluslararası Tescilin Ulusal Tescile Dönüştürülmesi
Benzer şekilde, menşe ofiste uluslararası başvuru veya tescilin herhangi bir nedenle hükmünü yitirmesi durumunda, Madrid Protokolünün 5 inci mükerrer 9 uncu maddesi gereğince uluslararası tescilin ulusal tescile dönüştürülmesi mümkündür. Buna ilişkin talep, üç ay içerisinde Türk Patent ve Marka Kurumu’na sunulmalıdır. Dönüştürme işlemi için, gerekli bilgi ve belgeler Sınai Mülkiyet Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 27. Maddesinin 2. Fıkrasında sayılmıştır:
- Talep formu.
- Dönüştürme işlemine konu mal ve hizmetlerin yeminli tercüman tarafından onaylanmış Türkçe çevirisi.
- Ücretin ödendiğini gösterir bilgi.
- Madrid Protokolü Kapsamında WIPO Nezdinde Marka Tescil Başvurusu İçin Ödenmesi Gereken Ücret
Uluslararası marka tescil başvurusu için ödenmesi gereken iki tür ücret bulunmaktadır. Bunlardan biri TPMK sitesi içerisinde yer alan ve Türk Patent ve Marka Kurumu’na Türk Lirası cinsinden ödenmesi gereken uluslararası başvurunun WIPO’ya bildirim ücreti, diğeri ise WIPO’ya İsviçre Frangı cinsinden ödenmesi gereken uluslararası marka başvuru ücretidir.
WIPO’ya ödenecek ücret, başvuru kapsamındaki sınıf sayısı, koruma talep edilen ülke sayısı, marka örneğinin renkli olup olmaması, şekil unsuru içerip içermemesi gibi durumlara göre değişkenlik gösterebilmektedir. Bu ücretin hesaplanması için WIPO internet sitesinde https://www.wipo.int/madrid/feescalculator/ linkinde yer alan otomatik hesaplama aracı “Fee Calculator” kullanılması gerekmektedir.
WIPO için ödenmesi gereken ücret ödendikten sonra dikkat edilmesi gereken önemli bir konu, SWIFT referans numarasının MM2 formunun “Fee Calculation” sayfasında “payment identification” olarak yazılması gerektiğidir. Bu açıklama, WIPO’nun ödemenin hangi uluslararası başvuru için olduğunu belirlemesi açısından önemlidir. Aksi durumda, MM2 formu WIPO’ya iletilmiş olsa bile ücret uygunsuzluğu yazısı alınması söz konusu olacaktır.
- Tescil Talep Edilen Ülkelerden Gelebilecek Kararlar ve Cevap Süreleri
Madrid Protokolü uyarınca yapılan uluslararası başvurunun uluslararası sicile tescilinin ardından WIPO, başvuruyu tescil talep edilen taraf ülkelere iletir. Başvurunun kendilerine iletilmesinin ardından ülkeler, başvuruyu kendi mevzuatları çerçevesinde tescil edilebilirlik kriterleri uyarınca incelerler. Yapılacak inceleme sonucunda, başvuru red veya kabul edilebilir.
- Başvurunun Reddedilmesi
Tescil talep edilen ülkeden gelecek red bildirimi, bildirimde bulunan ofisin re’sen incelemesi gereken bir nedene veya itiraza dayalı bir nedene yahut her ikisine ilişkin olabilir. Ancak belirlenen ülkenin ofisi red bildirimini şekli nedenlere dayandıramaz. Ayrıca, belirlenen ülkenin ofisi sınıflandırmanın yanlış yapıldığı kanaatini taşısa bile, buna dayanarak red bildiriminde bulunamaz.
Redde ilişkin bildirim süresi, belirlenen ülkenin seçimine göre 12 veya 18 aylık bir süredir.
Büro, red bildirimini, gönderdiği tarih itibariyle, içeriğinde yer alan bilgilerle birlikte sicile tescil eder. Büronun red bildirimini başvuru sahibine göndermesinden sonraki süreç, başvurunun red bildiriminde bulunan ofise doğrudan yapılmış olması halindeki süreçle aynı olup, anılan sürece büro dahil olmaz.
Red bildiriminin usulüne uygun yapılmaması halinde, bildirim sicile kaydedilmez ve böyle bir bildirim hiç yapılmamış gibi işlem görür. Red bildiriminde giderilebilecek eksiklikler söz konusu ise, bildirimi gönderen ofise, talep tarihinden itibaren iki ay içinde usulüne uygun bir bildirim göndermesi talep edilir ve usulüne uygun olmayan bildirim ile ilgili ofise yönelik talep yazısının suretleri başvuru sahibine gönderilir.
Belirlenen ülke ofisi, süresi içinde red bildiriminde bulunmadığı takdirde marka uluslararası tescil tarihinden itibaren o ülkede tescil edilmiş gibi korunur.
Büroya red bildirimi göndermeyen bir ofis, yapılan tercihe göre Protokol 5.2 (a) veya (b)’de öngörülen süre (12 ay – 18 ay) zarfında aşağıdaki hususlardan birini içeren bir bildirimi Büro’ya gönderebilir:[12]
- Kendi nezdindeki tüm süreçlerin tamamlandığı ve kendisince uluslararası tescile konu markaya koruma sağlanacağı yönünde karar verdiği
- Re’sen inceleme aşamasının sona erdiği ve bu aşamada herhangi bir red nedeni bulunmadığı ancak üçüncü bir kişi tarafından marka korumasına itiraz edilebileceği ve/veya görüş bildirilebileceği
Bildirim uluslararası sicile tescil ve ilan edilir ve bir sureti başvuru sahibine gönderilir.
Bu noktada şunu belirtmek gerekir ki, koruma sağlandığına ilişkin bildirim zorunlu değildir, red bildirimi gönderilmemesi de koruma sağlandığı anlamına gelir.
- Başvurunun Kabul Edilmesi
Büro, usule uygun yapılığını ve gerekli şartları taşıdığını tespit ettiğinde, söz konusu başvuruyu derhal milletlerarası sicile tescil eder.
Tescil tarihi, başvurunun menşe ofisçe alındığı tarihten itibaren 2 ay içinde Büro’ya vardığı takdirde, menşe ofisçe başvurunun alındığı tarihtir. Ancak bu süreden sonra büroya vardıysa, büroya vardığı tarihtir. Marka ve milletlerarası sicile tescil edilen diğer bilgiler Büro tarafından düzenli olarak çıkarılan gazetede ilan olunur.
- Milletlerarası Sicile İlişkin Bazı Değişiklik Talepleri
- Marka Sahibi Değişikliği
Marka sahibi değişikliği halinde, yeni marka sahibinin sicile tescili için milletlerarası marka başvurusunda bulunmak hakkını haiz olması şartı aranmaktadır. Yeni malik, milletlerarası tescil başvurusunda bulunmuş olsaydı, mevcut milletlerarası tescil ile belirlenen akit tarafları belirleyebilecek idiyse, yeni malik olmak bir anlam taşıyacaktır.[13] Buna karşılık, tescil talep edilen ülkenin, marka sahibi değişikliğinin kendi ülkesi için hüküm ifade etmediğini öne sürmesi halinde tescil, belirlenen ülke açısından eski marka sahibi adına kayıtlı kalmaya devam eder. Ayrıca, marka sahibi değişikliğinde MM5 formu kullanılır.
- Markanın Sınırlandırılması
Markanın sınırlandırılmasında, markanın koruma talep edilen ülkelerin tamamında veya bir kısmında sınırlamaya konu mal ve hizmetlerin artık korumadan yararlanmaması söz konusudur ancak sınırlama sonucunda, sınırlama kapsamına giren mal ve hizmetlerin sicilden terkin edilmeleri söz konusu değildir. Bu nedenle, sonradan belirlemeye konu olmaları mümkündür. Sınırlama başvurusu için MM6 formu kullanılır.
- Markadan vazgeçilmesi
Markadan vazgeçilmesi, markanın koruma talep edilen ülkelerin bazılarında mal ve hizmetlerin tümünü kapsayacak şekilde gerçekleşir. Ancak, markadan vazgeçilmesinde sınırlamaya benzer şekilde sonradan belirleme mümkündür. Vazgeçme başvurusu için, MM7 formu kullanılır.
- Markanın Terkini
Markanın terkininde, mal ve hizmetlerin tümü veya bir kısmına ilişkin olarak koruma talep edilen ülkelerde sürekli olarak milletlerarası sicilden terkin söz konusudur. Markaya, terkin olunan mal/hizmetler bakımından koruma sağlamanın yolu, yeni bir milletlerarası tescil başvurusu yapmaktır.[14] Terkin başvurusu için, MM8 formu kullanılır.
- Marka sahibinin ad veya adres değişikliği
Marka sahibinin ad veya adres değişikliği halinde, bildirim için MM9 formu kullanılır.
- Vekilin adında veya adresinde değişiklik
Vekilin adında veya adresinde değişiklik halinde ise, bildirim için MM10 formu kullanılır.
- Başvuruya Sonradan Ülke Eklenmesi
Bu noktada önem arz eden bir diğer husus “sonraki belirleme (subsequent designation)” ilkesidir. Bu durum ise tescilin ilk yapıldığı tarihte seçilmemiş bazı ülkelerin yeni bir taleple uluslararası tescil kapsamına eklenmesinin mümkün olduğunu ifade etmektedir. Ayrıca, başvuru sahiplerinin esas tescile / başvuruya bağımlılık süresi içerisinde markanın kısmen / tamamen iptal edilmesinin dezavantajlarından korunmasının sağlanması amacıyla Protokol’de dönüştürme (transformation) prosedürü düzenlenmiştir.[15] Başvuru sahibi bir takım ticari sebeplerde uluslararası tescil başvurusunu bazı Akit Taraflarla sınırlı tutmuş ancak sonradan tescilin sağladığı korumanın kapsamına başka Akit Tarafları da dahil etmek istemiş olabilir. Aynı durum Protokol’e sonradan katılan ülkelere de korumanın genişletilmek istenmesi durumunda da geçerlidir. Bu bağlamda, başvuru sahiplerinin uluslararası tescilin sağladığı korumaya başka Akit Tarafları ilave etmek için menşe ofis aracılığına ihtiyaç olmaksızın doğrudan WIPO’ya yapacağı bir sonraki belirleme talebi ile Madrid Sistemi’nin sağladığı bu kolaylıktan faydalanması mümkündür.[16]
Sonradan ülke eklenmesi talebi, marka sahibi tarafından doğrudan veya menşe ülke vasıtasıyla büroya sunulur. Bu işlem için, MM4 formu kullanılır.
Sonradan ülke eklenmesine ilişkin başvuru gerekli şartları taşımıyorsa, kabul edilmez ve büro durumu gönderene bildirir. Bu kapsamda, başvuruya sonradan ülke eklenmesi talebinde bulunan kişi, milletlerarası tescil başvurusunda bulunabilecek kişilerden olmalıdır.
Eksiklik, büro tarafından eksikliğin giderildiği tarihten itibaren 3 aylık süre içinde giderilmemişse, sonraki belirlemeden vazgeçilmiş/sonraki belirleme geri çekilmiş sayılır ve büro durumu, marka sahibine ve sonraki belirleme bir ofis tarafından sunulmuşsa marka sahibi yanında o ofise bildirir. Sonradan ülke eklenmesi halinde koruma süresi 10 yıldır. On yıllık süre, sonradan ülke eklendiği tarihten itibaren değil, başvurunun tescil tarihinden itibaren işleyecektir.
- Uluslararası Marka Tescilinin Yenilenmesi
Yukarıda da ifade edildiği üzere yenileme, 10 yıllık dönemler halinde süresi içinde gerekli ücretin ödenmesi üzerine gerçekleşir. Bu durumda, tescil, herhangi bir değişiklik yapılmaksızın son haliyle yenilenir. Yenileme başvurusu için MM11 formu kullanılır.
Yenileme, tescil edilen tüm ülkelerde gerçekleşebileceği gibi sadece bazı ülkelerde gerçekleştirilmesi de mümkündür. Ayrıca, kendi ülkesinde/bölgesinde milletlerarası tescile konu markaya koruma sağlanamayacağı hususunda (mal ve hizmetlerin tamamı bakımından) red bildiriminde bulunan bir akit taraf için de, milletlerarası tescilin yenilenmesi istenebilir. (Nizamname md.30.2.b.) Bunun sebebi, yenileme sırasında, red bildiriminde bulunan akit tarafta redde ilişkin adli veya idari sürecin devam ediyor olması ihtimalidir.[17] Ancak tescil, bütün mal ve hizmetler için hükümsüzlük bildiriminde bulunan ülke açısından yenilenemez.
Tescilin, vazgeçmeye konu ülkeler açısından yenilenmesi ise mümkün olmadığı gibi tescil, sınırlamaya konu mal/hizmetler bakımından yenilenemez. Kısmi terkinde ise milletlerarası sicilin, terkinin kapsamına giren mal/hizmetler bakımından yenilenememesi tabiidir.
Sonuç
Yukarıda yer verilen açıklamalardan görülebileceği üzere, marka sahibinin, markasının korunması istemi doğrultusunda her bir ülkede ayrı ayrı tescil başvurusunda bulunması hali artık söz konusu değildir. Aksine, marka sahiplerinin farklı hukuk sistemlerinde markalarının korunmasını daha kolay bir şekilde elde etmeleri mümkündür. Madrid Protokolü’ne üye ülkelerde de bu kapsamda tek bir uluslararası başvuru ile birçok ülkede markaların korunması söz konusudur.
Uluslararası tescil başvurusunun Türk Patent ve Marka Kurumu aracılığıyla WIPO’ya gönderilmesi zorunlu olup, başvuru tescil edildiği takdirde koruma süresi 10 yıldır, 10 yılın sonunda, 10’ar yıllık dönemler halinde yenileme yapılması mümkündür. Bu sürenin 5 yılında ise, söz konusu tescil esas tescile bağlıdır. WIPO, başvuruyu tescilin talep edildiği taraf ülkelere iletir. Bu ülkeler, başvuruyu kendi mevzuatları çerçevesinde tescil edilebilirlik kriterleri uyarınca inceleyerek, başvuruyu red veya kabul edilebilirler.
Tescil sonrası uluslararası sicilde bazı değişikliklerin yapılması mümkündür. Marka sahibinde değişiklik, markanın sınırlandırılması, markadan vazgeçilmesi, markanın terkini, marka sahibinin ad ve adres değişikliği, vekilin ad ve adres değişikliği, tescil sonrası uluslararası sistemde yapılabilecek değişikliklerdendir.
Ayrıca, tescilin ilk yapıldığı tarihte seçilmemiş bazı ülkelerin yeni bir taleple uluslararası tescil kapsamına eklenmesi mümkündür.
KAYNAKÇA
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu
Sınai Mülkiyet Kanunu’nun Uygulanmasına Dair Yönetmelik
Av. BAYCILI, Damla, Markaların Uluslararası Tescilinde Güncel Gelişmeler, İstanbul Barosu Dergisi, Mart-Nisan 2016
KIRCA, İsmail, Markaların Milletlerarası Tescili (Madrid Sistemi), Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Türkiye İş Bankası Vakfı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
TAŞ, İlkay, Uluslararası Marka Tescili, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, (2007)
TPMK, Uluslararası MARKA Tescil Sistemi, Nasıl Başvuru Yapılır?
www.iprgezgini.org/2013/11/04/madrid-protokolu-yoluyla-uluslararasi-marka-tescil-sistemi/
Turkish 
English